UNANG KABANATA: ALMUSAL NI THALES

Monday morning, 7:03. Male-late na ako sa una kong klase. Kasalanan ito ni Tim Cone na trip na trip talagang talunin ang Barangay Ginebra. Napuyat na naman ako. Kabisado ba talaga niya ang galaw ng mga player ng Ginebra o mas magana talagang manalo kapag mas marami kang napapalungkot? Kung anuman ang dahilan niya, kailangan ko nang maglaman ng tyan bago pumasok ng trabaho. Lunes ngayon at siguradong kalbaryo na naman ang trapik. Katulad noong nakaraang lunes, inabot ako ng siyam-siyam sa may V. Mapa. Ilang beses nang nagpalit-palit ang kulay berde, orange, at pula ng traffic light, hindi pa rin makatawid ng intersection ang sinasakyan kong dyip. 

Malupit pala kapag inabutan ka ng rush hour sa may area na yun. Bukod sa maraming sasakyan, marami ring commuters na nag-uunahang makasakay. Kapag tumigil ang jeep o fx, parang mga piranha na nakikipag-agawan. Kung ako sa kanila, gagamitin ko na ang diskarte ni Shaider sa pagsakay. Yung tipong tatalon ka na parang sasakay sa Babilos patungon time-space warp.

Sa awa ni Bathala umusad rin ang aming byahe. Sa unahang bahagi ng jeep ako napasakay. Libre ang amoy ng alimuom. Buti na lang at hindi na masyadong matrapik sa Aurora Blvd. Epektibo rin naman kahit paano ang Bus ban sa Maynila. Nabawasan ang mga G. Liner (Gapang Liner daw ibig sabihin nun) na ginagawang terminal ang kalsada. Kaso sobrang lakas ng sound sa jeep. Sa aking palagay, kung nasa kabilng jeep ako, malamang eksakto ang lakas ng sound. Imaginin nyo na lang kung gaano kalakas yun para sa amin na nakasakay sa loob. Kinabog ang nananahimik kong tutuli.

Humanga ako sa drayber na kayang kayang marinig ang "bayad po!". Agad agad naka-akma ang pag-abot ng barya. Kaya nga lamang sa tuwing may sumisigaw ng "Ma, sukli ko po?", mahirap ata marinig dahil sa lakas ng sound.  Sa panahon ngayon, kahit ang pandinig ay may double-standards na rin.

Kailangan ko na talagang magmadaling kumain. Nagproprotesta na rin ang mga alaga ko sa tyan. Binuksan ko ang refrigerator. May natira pang adobo na ulam namin kagabi. Mayroon ring itlog na nag-aanyayang iprito. Mahilig ako sa scrambled egg. Yung lalagyan mo ng sibuyas at kamatis. Ganyan ang omelet ng mga ninja. Mahal kasi ang keso at corned beef para mag-inarte.

Binuksan ko ang radyo at nagpatugtog ng Rico Blanco. Napayugyog ang ulo ko habang nagluluto ng kinamatisang itlog. ♩♪ “Umaaraw, umuulan. Ang buhay ay sadyang ganyan….”♩♪ Paborito ko ang swabeng tunog ni Rico Blanco. Pagdating naman sa lyrics ng kanta, talagang mapapaisip ka rin.

♩♪ “Bukas sisikat rin muli ang araw, ngunit para lang sa may tyagang maghintay.”♩♪

Sa unang tingin, may mali sa lyrics ng kanta. Hindi naman natin sigurado kung sisikat muli ang araw sa kinabukasan. Kung baga, hindi yan bagay na siguradong-sigurado at hindi mapagdududahan. Paano kung hindi pasikatin ng Diyos ang araw bukas? Hindi ba’t posible yun? Pero, sa tingin ko, ang sinasabi lamang naman sa kanta ay manabik sa panibagong umaga. Muling imulat ang mga mata at danasin ang kahiwagaan ng karanasang iyon.

Siguro nga ay napakalalim ng kahulugan ng karanasan ng pagmumulat kaya napakaraming pilosopo ang nag-isip tungkol dito. Ako, halimbawa, na nagluluto ng kinamatisang itlog at kumakanta-kanta sa harap ng lutuan habang natatalsikan ng ilang atoms ng mantika, conscious ba ako o mulat sa mga bagay-bagay na ginagawa ko? Baka naman nananaginip lamang ako o hindi kaya ay niloloko ng isang matalinong demonyo. Ganyan marahil ang pagtatanong ng pilosopong pranses na si Rene Descartes noong 1630’s. Karamihan sa atin ay hindi na inuusisa ang ganyang mga bagay. Dahil kalimitan tayo ay minamadali ng modernong panahon, wala na tayong oras para usisain muna ang isang bagay upang makasigurado. Ang simpleng paggising sa umaga ay hindi lamang pisikal na pangyayari. Isa rin itong pilosopikal na karanasan. Isang tuwirang pakikipagtagpo sa reyalidad ng pag-iral at pagiging mulat dito.

Ganyan marahil ang sitwasyon ng umaga ni Thales. Bilang mapag-usisa, marahil tanong siya ng tanong. Masid siya ng masid. Kung makakasabay ko kaya siyang kumain ng almusal, mag-uusisa kaya siya tungkol sa hyle ng itlog? Ipapaliwanag siguro niya sa akin na kaya tumatalsik ang mainit na mantika sa sandaling ihalo ko dito ang bagay na aking piniprito ay ang “tubig”. Tubig ang dahilan ng lahat. Ang weird siguro ng almusal ko kung magkakaganun.

Madalas namang nababansagang “weird” ang isang pilosopo. Kapag hindi natin maunawaan, malimit nating husgahang weirdo, sira-ulo, papansin, may sariling mundo, at kung anu-ano pang panlalait. Hindi mo naman talaga masisisi ang ibang taong matawa sa kalagayan ng mga pala-isip. Ayon sa kwento ng isang paring heswita na si Roque Ferriols, si Thales daw na itinuturing na pinakaunang pilosopo sa kasaysayan ng pilosopiyang kanluranin ay nagkaroon ng kakatwang karanasan. Isang gabi, habang pinagmamasdan ng astrologong si Thales ang kagandahan ng kalangitan, hindi niya namalayang mayroon palang balon sa kanyang nilalakaran. Nahulog daw siya dito at isang magandang dalaga na taga-Thrakia ang talagang natawa. Kung baga, minus pogi points.

Sa sobrang hiya ni Thales at ayaw naman niyang maging nakakahiya ang pilosopiya, naisipan niyang mag-astrolohiya. Tumingala raw ito sa langit at nakita ang mga sinyales sa mga bituin na magkakaroon ng maraming ani ng olibo sa susunod na taglagas. At dahil ang mga tao noon ay hindi nag-iisip tungkol sa hinaharap, binili daw ni Thales ang mga gilingan ng olibo sa murang halaga. Kaya, noong dumating ang taglagas, mataas ang pangangailangan sa gilingan ng olibo at naibenta niya ang mga ito sa mas mahal na presyo. Ginawa raw ito ni Thales hindi para maging isang matalinong negosyante. Sa halip, upang ipakita na hindi parating tanga ang pilosopo. 

Dito sa Pilipinas, sangkaterba rin ang walang pakialam at natatawa sa pilosopiya. Ang tingin ng marami sa konsepto ng pangalang “pilosopo” ay yung mga taong bastos sumagot at pabalang mangatuwiran. Hintayin nyo lamang akong matapos mag-almusal at baka mag-iba ang iyong pagtingin sa pilosopiya. Maglalaman lamang ako ng kaning-lamig at pritong itlog at maghahanda na akong pumasok sa Unibersidad ng buhay.